Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν
Tse – 15:08
Archive for category Διάφορα
Gurgenidze D. – 1994
Μάι 26
Καλό ταξίδι Παναγιώτη……
Μάι 21
Έφυγε από τη ζωή ο Παναγιώτης Κουτουμάνος. Αρχηγός και πρωτεργάτης της σκακιστικής ομάδας του Ναυτικού Ομίλου Καλαμάτας την περίοδο 1976-1980.
Ξεχώριζε για το απαράμιλλο ήθος , τη ευγένεια ,τον χαρακτήρα και την ικανότητα του ως άνθρωπος και σκακιστής.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι οι παλιοί συμπαίχτες σου δεν θα σε ξεχάσουν ποτέ.
Π.Δ.
Παίζουν τα μαύρα και κερδίζουν.
Tse – 16:25
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !!
Απρ 24
Tse – 12:05
Τουρνουά ¨ φυτευτού ¨.
Απρ 21
Με ένα τουρνουά ¨ φυτευτού ¨ ολοκληρώθηκαν οι σκακιστικές εκδηλώσεις του Ν.Ο.Κ. κατά την διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας.
Στο τουρνουά αγωνίστηκαν 12 ομάδες με την πρώτη θέση να καταλαμβάνει η Dreamtem , δεύτερη θέση για την ομάδα των Καφενείων και τρίτη θέση για τους ¨ the big comeback ¨ ακολούθησαν στην βαθμολογία οι : newteam , Καφενόβειες , café , UMF , Grandmasters , Ονόματα δεν λέμε , Σεκιουριτάδες , Μηχανόβιοι , The kings .
Tse – 16:55
Εσωτερικό πρωτάθλημα Ν.Ο.Κ.
Απρ 20
Ολοκληρώθηκε σήμερα στο εντευκτήριο του Ν.Ο.Κ. το εσωτερικό πρωτάθλημα του Β τμήματος προπονήσεων.
Μετά από 9 αγώνες είχαμε τριπλή ισοβαθμία στην πρώτη θέση ( 6.5 βαθμούς ) με νικητή στα κριτήρια τον Αγγελακάκη Δημήτρη δεύτερη την Φράγκου Μαρία και τρίτο τον Μπακή Απόλλωνα , οι υπόλοιποι σκακιστές – σκακίστριες που αγωνίστηκαν ήταν οι : Λούκα Μαριάνθη , Αθηναίος Λουκάς , Κλαμπατσέας Χρήστος , Λούκας Δημήτρης , Ρομπάκη Μαρία , Παπαδόπουλος Σπύρος , Λιάκος Χρήστος , Κλημεντίδης Κωσταντίνος , Κουλουμπός Χαράλαμπος , Μαλαπάνης Νικήτας , Θωμόπουλος Ανδρέας και Μανωλακάκης Κωσταντίνος.
Tse – 16:45
2ο Τουρνουά Μπλίτς Ν.Ο.Κ.
Απρ 20
Με την συμμετοχή 15 σκακιστών πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 19 Απριλίου το 2ο μπλίτς του Ν.Ο.Κ.
Η βαθμολογία σε 9 γύρους ήταν η ακόλουθη : Πετριτάι Φώτης 8.5 , Διασάκος Σπύρος 6, Μουτζούρης Ιάσονας 6 , Σκλήκας Νίκος 5.5 , Κυριακόπουλος Αντώνης 5.5, Μουτζούρης Μανώλης 5.5 , Διαμαντέας Πέτρος 5 , Αγγελακάκης Δημήτρης 4.5 , Τσιαλας Παναγιώτης 4.5 , Διακουμέας Αριστοφάνης 4.5 , Πετρόπουλος Μιχάλης 4 , Κινόπουλος Αργύρης 3.5 , Διασάκος Δαμιανός 3 , Πανταζής Ντίνος 3 και Κλαμπατσέας Χρήστος 3.
Tse – 11:25
ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ « Ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ »
Ακτή Ν.Ο.Κ. τηλ. & φαξ 2721022367 e–mail : nokchess@gmail.com
Προκήρυξη τουρνουά μπλίτς
1. Ο Ναυτικός Όμιλος Καλαμάτας ¨ Ο Ποσειδών ¨ διοργανώνει τουρνουά μπλίτς την Κυριακή 17 Απριλίου και ώρα 18.00 μ.μ στο εντευκτήριο της ακαδημίας σκακιού του Ν.Ο.Κ.
2. σύστημα αγώνων : ελβετικό 9 γύρων.
3. χρόνος σκέψης : 5 λεπτά.
4. Διαιτητές αγώνων : Τσεκούρας Θοδωρής.
5. παράβολο συμμετοχής : 10 ευρώ.
6. δηλώσεις συμμετοχής : θα γίνονται δεκτές μέχρι και το Σάββατο 16 Απριλίου στο εντευκτήριο του Ν.Ο.Κ.
7. Χρηματικά Έπαθλα: ο 1ος νικητής θα πάρει πλακέτα και το 30% των παραβόλων συμμετοχής, ο 2ος νικητής το 20% των παραβόλων συμμετοχής και ο 3ος νικητής το 10%.
8. ενστάσεις : μπορούν να γίνουν με την υποχρεωτική καταβολή 50 ευρώ στον διαιτητή των αγώνων.
9. συμμετοχές : Ανώτατο όριο συμμετοχών 40 σκακιστές –σκακίστριες , θα τηρηθεί αυστηρά σειρά προτεραιότητας.
Ο Διοργανωτής
Ναυτικός όμιλος Καλαμάτας ¨ Ο Ποσειδών ¨
Θ.Τ – 18:00
Mitrofanov , L – 1991
Απρ 4
Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν.
Θ.Τ – 14:05
Checkover , 1956
Μαρ 27
Μια όμορφη και δύσκολη σπουδή του Checkover , παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία.
Θ.Τ – 19:05
Mitrofanov L. – 1954.
Νοέ 28
Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν , μια όμορφη σπουδή του Mitrofanov.
Tse – 15:30
Mitrofanov Leopold – 1983
Νοέ 22
Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν, μια απο τις εύκολες σπουδές του Mitrofanov.
Tse – 18:15
Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Ηλία Κουρκουνάκη δημοσιεύθηκε στο αξιόλογο skakistiko.blogspot με θέμα την αντιμετώπιση της ήττας στο σκάκι, με όλο το θάρρος το αναδημοσιεύουμε.
Ένα σωστό αγωνιστικό πρόγραμμα αποτελεί προαπαιτούμενο για την εξέλιξη κάθε φιλόδοξου αθλητή. Καθώς όμως όλοι έχουμε διακυμάνσεις στην απόδοσή μας, εξίσου σημαντικό είναι να μπορούμε να αξιοποιούμε την εμπειρία μας, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Η νίκη έχει την αυταπόδεικτη αξία της επιτυχίας, αλλά και η ήττα μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο λίθο μιας μελλοντικής νίκης.
Η ήττα δεν περιορίζεται στις βαθμολογικές της επιπτώσεις, αλλά επιπλέον αποτελεί ψυχολογικό χτύπημα, τόσο για επαγγελματίες όσο και για ερασιτέχνες. Πρέπει να μάθουμε να την αντιμετωπίζουμε, να αντλούμε οφέλη από τα λάθη μας, να επανερχόμαστε στο ίδιο επίπεδο ενέργειας και να συνεχίζουμε την προσπάθεια.
Πρώτο βήμα σε αυτή την διαδικασία είναι η αποδοχή της ήττας και του λάθους ως αναπόφευκτης πραγματικότητας. Ακόμη και οι παγκόσμιοι πρωταθλητές διαπράττουν λάθη, πολύ συχνά μάλιστα λάθη που αντιλαμβάνονται στην διάρκεια της παρτίδας και συνεπώς θα μπορούσαν να τα είχαν αποφύγει αν είχαν κάνει τις ίδιες σκέψεις λίγο νωρίτερα. Από ψυχολογική σκοπιά, έχει μεγάλη σημασία να κατανοήσουμε ότι ένα λάθος δεν χαρακτηρίζει την προσωπικότητά μας και αποτελεί μόνο μικρό τμήμα της συνολικής μας απόδοσης.
Ένας λόγος που το σκάκι μπορεί να αποδειχθεί σκληρό ψυχολογικά είναι ότι μια κακή στιγμή μπορεί πολύ εύκολα να καθορίσει αρνητικά το συνολικό αποτέλεσμα πολύωρης αγωνιστικής προσπάθειας –και ίσως πολυήμερης προπονητικής! Στα περισσότερα άλλα αθλήματα κατά κανόνα δίνονται δεύτερες και τρίτες ευκαιρίες στην διάρκεια του αγώνα, με την έννοια ότι υπάρχουν επί μέρους βαθμολογίες και δυνατότητα ανατροπής του προσωρινού αποτελέσματος. Για παράδειγμα, μπορεί μια ομάδα ποδοσφαίρου να χάνει 2-0 στο ημίχρονο έχοντας διαπράξει τραγικά λάθη, αλλά τελικά να κερδίσει τον συγκεκριμένο αγώνα. Ή ένας άλτης μήκους να πραγματοποιήσει κάμποσα άκυρα άλματα και ίσως κάποιο πολύ κακό, αλλά τελικά να πρωτεύσει χάρη σε μια μοναδική εξαιρετική προσπάθεια.
Σε μια παρτίδα σκάκι όμως, ιδίως υψηλού επιπέδου, η μεγάλη ανατροπή αποτελεί σπάνια εξαίρεση και γι’ αυτό αναδεικνύεται ιδιαίτερα και σχολιάζεται όποτε συμβαίνει. Συχνότερα ένα λάθος θα κρίνει την έκβαση της μάχης ή τουλάχιστον θα δώσει μια σαφή κατεύθυνση στις εξελίξεις. Και όσο ψηλότερο το επίπεδο των αντιπάλων, τόσο μεγαλύτερο γίνεται το ειδικό βάρος κάθε λάθους.
Δεν πρέπει λοιπόν να επιτρέψουμε σε ένα τέτοιο λάθος να επηρεάσει καθοριστικά την κρίση μας για την απόδοσή μας σε ολόκληρη την παρτίδα, για την πορεία μας στο τουρνουά ή για την διαδικασία προετοιμασίας μας. Χρειάζεται να το εντοπίσουμε, να το απομονώσουμε και να το καταπολεμήσουμε, ιδιαίτερα αν αποδειχθεί ότι το είδος αυτού του λάθους εμφανίζεται συχνά σε παρτίδες μας. Βέβαια, πολύ περισσότερο είναι αναγκαίο να διαχωριστούν τα λάθη από τις σωστές κινήσεις όταν υπάρχουν αρκετά σε έναν αγώνα. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχει μεγάλη σημασία η σωστή ανάλυση των παρτίδων μας.
Πρέπει να τονιστεί ότι στον 21ο αιώνα οι περισσότεροι παίκτες χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο σκακιστικά προγράμματα του τύπου «Fritz», «Stockfish» ή «Rybka» στην ανάλυση των παρτίδων, ώστε τα θετικά αυτής της αντιμετώπισης να συμβαδίζουν με ένα σημαντικό μειονέκτημα: ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να εντοπίσει αναλυτικά λάθη, όχι όμως λάθη της σκέψης, που κατά κανόνα είναι σημαντικότερα. Τα αναλυτικά λάθη μπορούν να ανασκευαστούν ένα προς ένα, ενώ το να ξεπεράσουμε λάθη στον τρόπο σκέψης μας μπορεί να οδηγήσει στην απάλειψη ολόκληρης κατηγορίας αναλυτικών λαθών. Όπως είπε και ο Albert Einstein «δεν είναι δυνατόν να λύσουμε τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, αν παραμείνουμε στο ίδιο επίπεδο σκέψης στο οποίο βρισκόμασταν τη στιγμή που τα δημιουργήσαμε.»
Θα ήθελα να σχολιάσω επιπρόσθετα ότι η χρονική στιγμή στην οποία πραγματοποιείται η ανάλυση μιας παρτίδας έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η πάροδος μερικών ημερών μπορεί να συνεισφέρει στην συναισθηματική αποφόρτιση και συνακόλουθα στην αντικειμενικότερη ανάλυση των κινήσεων και σχεδίων. Από την άλλη πλευρά, όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση ανάμεσα στην παρτίδα και στην ανάλυση, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να ξεχάσουμε τον τρόπο σκέψης που οδήγησε σε λάθη. Κατά συνέπεια, συμφέρει να κάνουμε κάποια «ψυχολογικά» σχόλια σχεδόν αμέσως μετά την παρτίδα και να προχωράμε σε εκτεταμένη «σκακιστική» ανάλυση λίγο καιρό μετά την ολοκλήρωση του τουρνουά. Μάλιστα, οι πιο «συναισθηματικοί» παίκτες ίσως είναι σκόπιμο να αποφύγουν την ανάλυση σε βάθος αμέσως μετά την παρτίδα, προκειμένου να μην επηρεαστούν υπέρμετρα στις επόμενες.
Ας εξετάσουμε όμως το ζήτημα από προπονητική σκοπιά. Σε κάθε λανθασμένη κίνηση, σε κάθε λανθασμένο σχέδιο, υπάρχουν ψήγματα σωστής σκέψης. Ακόμα και σε περιπτώσεις όπου παίξαμε αυτόματα, λειτούργησαν διεργασίες διαισθητικής ανάλυσης και συλλογισμών που πραγματοποιήθηκαν ταχύτατα σε υποσυνείδητο επίπεδο. Σε όλα αυτά υπήρχε κάποια βάση και κάποιος στόχος, αλλά κάπου στην πορεία πραγματοποιήθηκε μια επιλογή που δεν συμβάδιζε με τις ανάγκες της θέσης και τις προτεραιότητες που επέβαλαν οι συνθήκες.
Εφόσον θέλουμε να προοδεύσουμε, στην φάση ανασκόπησης επιβάλλεται να αναζητηθούν τα στοιχεία της υποκειμενικής μας σκέψης που ανταποκρίνονται στην αντικειμενική πραγματικότητα της σκακιέρας και στη συνέχεια να διαχωριστούν από εκείνα που πράγματι ήταν λανθασμένα και οδήγησαν στην επιλογή μιας συνολικά αποτυχημένης απόφασης. Για παράδειγμα, η επίθεσή μας αποδείχθηκε πρόωρη επειδή παραβλέψαμε μια αμυντική δυνατότητα του αντιπάλου ή επειδή θέλαμε οπωσδήποτε να επιτεθούμε όσο πιο γρήγορα γίνεται και δεν φροντίσαμε προηγουμένως να δραστηριοποιήσουμε επαρκή αριθμό δυνάμεων; Μήπως υποτιμήθηκε το εχθρικό αντιπαιχνίδι ή ανοίξαμε γραμμές για το ζεύγος Αξιωματικών σε στιγμή που υστερούσαμε στην ανάπτυξη συνολικά; Εδώ η ίδια κίνηση που «Fritz», «Stockfish» και «Rybka» θα αναδείξουν ως λαθεμένη θα πρέπει να χαρακτηριστεί διαφορετικά, ανάλογα με τον τρόπο σκέψης μας. Μια δυσκολία είναι ότι πολλές φορές προτιμάμε να αποδώσουμε ένα λάθος σε έλλειψη γνώσεων, παρά να αναγνωρίσουμε ότι ο τρόπος σκέψης μας δεν ήταν σωστός.
Η ουσία είναι ότι, με κατάλληλη προσέγγιση των λαθών μας, μπορούμε πάνω στο πεδίο μιας αποτυχημένης μάχης να καλλιεργήσουμε τον σπόρο μιας μελλοντικής νίκης.
Προς αυτή την κατεύθυνση, στο ξεκίνημα μιας νέας συνεργασίας με σχετικά έμπειρους παίκτες, προτείνω να κατασκευαστεί ένας πίνακας των παρτίδων που έπαιξαν στην προηγούμενη αγωνιστική περίοδο. Καταγράφουμε όλες ανεξαιρέτως τις παρτίδες και αξιολογούμε καθεμιά της αναφορικά με διάφορους τομείς. Ορισμένοι από αυτούς που έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμοι είναι «άνοιγμα», «στρατηγική», «τακτική», «φινάλε» και «αγωνιστικές παράμετροι» (π.χ. πίεση χρόνου, μέρα ή ώρα διεξαγωγής του αγώνα, συναισθηματική προδιάθεση), αλλά υπάρχουν και άλλοι που ο χώρος δεν επαρκεί να αναπτυχθούν εδώ και τώρα.
Αφού ολοκληρωθεί η καταγραφή των δεδομένων, εστιάζουμε σε προβλήματα που εμφανίζονται κατ’ επανάληψη, όπως δυσχέρεια στην άμυνα, τακτικά λάθη σε θέσεις με στρατηγική υπεροχή, κ.λπ. Ο πίνακας αυτός, εφόσον συμπληρωθεί με ειλικρίνεια, αποτελεί εξαιρετικό διαγνωστικό εργαλείο για τα κυριότερα προβλήματα ενός παίκτη. Επίσης σημαντικό είναι ότι η ίδια μεθοδολογία μπορεί να εφαρμοστεί και χωρίς προπονητή.
Δυστυχώς, πολύ συχνά παρατηρώ ότι τα συμπεράσματα που εξάγονται από μια τέτοια διαδικασία δεν χρησιμοποιούνται με παραγωγικό τρόπο. Ένα ζήτημα που αντιμετώπισα κατ’ επανάληψη είναι ότι οι περισσότεροι σκακιστές και σκακίστριες προτιμούν να επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους σε τομείς στους οποίους είναι ήδη ικανοί, παρά σε εκείνους όπου παρουσιάζονται τα περισσότερα προβλήματα. Για παράδειγμα, μπορεί ένας παίκτης να έχει χαρακτηρίσει ως επιτυχημένα κατά 80% τα ανοίγματα που χρησιμοποίησε και μόλις 40% τα φινάλε που προέκυψαν στις παρτίδες του, αλλά στη συνέχεια να προσπαθεί να βελτιώσει περισσότερο τα ανοίγματά του και να μην ασχολείται σχεδόν καθόλου με φινάλε. Από προπονητική σκοπιά όμως, είναι πολύ σημαντικότερο να έχουμε μια πιο σφαιρική σκακιστική προσωπικότητα από την υπερανάπτυξη μιας ικανότητας με παράλληλη μειωμένη καλλιέργεια κάποιων άλλων.
Προφανώς, κάθε επιπλέον ώρα μελέτης στους τομείς όπου ήδη είμαστε καλοί θα έχει συγκριτικά μικρότερη απόδοση από αυτήν που θα έχει όταν αντιμετωπίζουμε τις αδυναμίες μας. Φαίνεται όμως ότι η ανάγκη επιβεβαίωσης υπερισχύει όταν η ανάγκη για συνολική βελτίωση απαιτεί αυτοκριτική και αυτοαμφισβήτηση. Με άλλα λόγια, η πορεία για την σκακιστική βελτίωση περνάει από την ενίσχυση του χαρακτήρα –και αυτό είναι από τα σημαντικότερα πράγματα που έχει να μας διδάξει το σκάκι!
Δηλαδή, η πρόοδος στο κατ’ εξοχήν παιχνίδι λογικής αναπόφευκτα συμβαδίζει με αυτογνωσία όσον αφορά στα συναισθήματα και στις διαδικασίες σκέψης μας, καθώς και κατάλληλη επεξεργασία τους. Αυτό, βέβαια, είναι ένα πολύ διαφορετικό ζήτημα και επιβάλλεται να συζητηθεί ξεχωριστά.
Tse – 14:10
A. Wotawa 1960
Οκτ 12
Παίζουν τα λευκά, μια όμορφη σπουδη του Wotawa.
Tse – 17:05
Οι εγγραφές στην ακαδημία σκακιού του Ν.Ο.Κ ξεκίνησαν.
Πληροφορίες – εγγραφές από Δευτέρα έως Παρασκευή στο εντευκτήριο της ακαδημίας 5.00 – 8.30 ή στην γραμματεία του Ν.Ο.Κ. Δευτέρα έως Σάββατο 4.00 – 8.00 τηλ. 2721022367.
Έναρξη μαθημάτων στις 15 Σεπτεμβρίου
Πρόγραμμα ακαδημίας
Τετάρτη 4.30 – 6.00 τμήμα αρχαρίων
Πέμπτη 4.30 – 6.00 τμήμα αρχαρίων – μέσων
Παρασκευή 4.30 – 6.00 τμήμα αρχαρίων – μέσων
6.00 – 7.30 τμήμα προχωρημένων
6.00 – 7.30 τμήμα προχωρημένων
Σάββατο 6.00 – 7.30 τμήμα αρχαρίων – μέσων
7.30 – 9.00 τμήμα προχωρημένων
Tse – 16:15
Ένα ενδιαφέρον άρθρο για την εκπαιδευτική αξία του σκακιού από τον προπονητή του chessacademy.gr Γιάννη Κατσίρη.
Αρκετές φορές στη ζωή μου συνέλαβα τον εαυτό μου να αναρωτιέται για ποιο λόγο παίζει σκάκι, για ποιο λόγο ασχολείται με το σκάκι γενικότερα, τι είναι αυτό που προσφέρει το σκάκι σε ένα άνθρωπο; Δεν αναφέρομαι μόνο στην παιδική ηλικία, αλλά ακόμα και για έναν ενήλικο. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να απαντήσω στο παραπάνω ερώτημα.
Πέρα από τις βασικές βιολογικές ανάγκες, κάθε άνθρωπος ασχολείται καθημερινά και με διάφορα άλλα θέματα. Πολλές φορές οι ασχολίες είναι επιφανειακές π.χ. παρακολούθηση τηλεόρασης με τις ώρες. Άλλες είναι μεμονωμένες π.χ. μια εκδρομή στο βουνό για σκι μια φορά το χρόνο. Σε κάποιες όμως διαθέτουμε πολύ χρόνο και τις επαναλαμβάνουμε συστηματικά, αυτές λέμε ότι αποτελούν το χόμπι μας. Μπορεί να είναι κάποιο άθλημα, κάποια τέχνη, κάποιο παιχνίδι, οτιδήποτε. Γιατί καταναλώνουμε τον πολύτιμο χρόνο μας σε αυτό;
Η απάντηση που δίνω είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις αφιερώνουμε χρόνο σε μια δημιουργική απασχόληση, γιατί μέσα από αυτή εκπαιδεύουμε το νου μας, τις δεξιότητές μας, το σώμα μας, την ικανότητα να επικοινωνούμε με τους γύρω μας, την ικανότητα να συνεργαζόμαστε με τρίτους. Γενικά μας δίνεται η δυνατότητα να εκφραστούμε δημιουργικά πάνω σε ένα σύνθετο και ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Πόσες δραστηριότητες χρειάζεται κάποιος για να επιτύχει τα παραπάνω; Ισχυρίζομαι ότι μία οφείλει να είναι αρκετή, αρκεί να εμβαθύνει σε αυτή όσο μπορεί. Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα ομαδικό αγώνισμα π.χ. το μπάσκετ. Αν ένα παιδί γραφτεί σε μια ομάδα μπάσκετ και παρακολουθεί τις προπονήσεις τότε είναι βέβαιο ότι θα γυμνάσει το σώμα του, χωρίς να χρειάζεται να εμβαθύνει στη λογική του παιχνιδιού.
Αν του αρέσει τότε θα προχωρήσει παραπέρα και θα μάθει μερικές τεχνικές που χρησιμοποιούν οι παίκτες μέσα στο παιχνίδι π.χ. πώς να ντριμπλάρει, να κάνει σκριν και πικ εν ρολ, να πιβοτάρει, να μαρκάρει, να σουτάρει, να τρέχει με τη μπάλα, να κινείται χωρίς τη μπάλα, να πασάρει, να κάνει μπλοκ άουτ, να τοποθετείται σωστά για να δεχτεί πάσα ή για να πάρει ριμπάουντ και χίλια δυο άλλα, τα οποία σίγουρα θα βελτιώσουν τις δεξιότητές του. Θα το βοηθήσουν να αποκτήσει καλύτερο προσανατολισμό, θα μάθει να χειρίζεται το σώμα του σε μια ηλικία που μεγαλώνει και ψηλώνει χρόνο με το χρόνο, θα εξασκήσει τα αντανακλαστικά του και σίγουρα θα μάθει να συνεργάζεται με τους συμπαίκτες του.
Προσωπικά έχω παρακολουθήσει προπονήσεις παιδικών ομάδων μπάσκετ και όλες οι παραπάνω τεχνικές που περιέγραψα, έλαμπαν δια της απουσίας τους στη συντριπτική πλειονότητα των παιδιών. Είναι ζήτημα αν ένα ή δύο στα είκοσι παιδιά είχαν αρχίσει να εμβαθύνουν στο μαγικό κόσμο του αθλήματος που λέγεται μπάσκετ. Τα περισσότερα κινούνταν άσκοπα μέσα στο γήπεδο κυνηγώντας συνεχώς τη μπάλα και όταν επιτέλους την έπαιρναν στα χέρια τους δεν ήξεραν τι να την κάνουν… Η ασχολία με το μπάσκετ γι’ αυτά τα παιδιά αποφέρει μόνο εκγύμναση, ενώ θα μπορούσε στον ίδιο χρόνο να προσφέρει τόσα πολλά περισσότερα!
Ας περάσουμε στο σκάκι που είναι και το θέμα της ιστοσελίδας. Ας υποθέσουμε ότι ένα παιδί δημοτικού ή γυμνασίου γράφεται σε ένα σκακιστικό σύλλογο, ή ξεκινά σκακιστικά μαθήματα στο σχολείο. Τι δίνει ένα παιχνίδι όπως το σκάκι σε αυτό το παιδί σε πρώτο επίπεδο, πριν την όποια εμβάθυνση; Η απάντηση είναι κοινή για όλα τα παιχνίδια. Δίνει την ευχαρίστηση της συμμετοχής σε μια ανταγωνιστική δραστηριότητα με συνομήλικους, μέσα από την οποία αναπτύσσεται η ικανότητα της επικοινωνίας με τους γύρω του. Είναι μια από τις βασικότερες διεργασίες κοινωνικοποίησης ενός νεαρού ατόμου.
Ας υποθέσουμε και πάλι ότι στο συγκεκριμένο παιδί αρέσει το σκάκι και θέλει να εμβαθύνει σε αυτό. Και πάλι το ποσοστό των παιδιών που εμβαθύνουν, σε σχέση με όσα παρακολουθούν σκακιστικά μαθήματα ως παθητικοί δέκτες, είναι πολύ μικρό της τάξης του 15%. Πολύ θα ήθελα να σας πω ότι το σκάκι γυμνάζει το σώμα, τότε θα γινόταν αμέσως πιο δημοφιλές. Δεν θα χρειαζόταν να κάνουμε καθόλου διαφήμιση. Έχουν φροντίσει γι’ αυτό τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ή Εξημέρωσης όπως το πάρει κανείς). Το πρότυπο του ιδανικού άνδρα και της ιδανικής γυναίκας περιλαμβάνει ασυζητητί καλλίγραμμα, σφιχτοδεμένα σώματα.
Προσπερνώντας το σώμα θα επικεντρωθούμε στο νου. Το σκάκι είναι ένα παιχνίδι αποφάσεων, στρατηγικής και τακτικής. Σε κάθε κίνηση ο παίκτης καλείται να καταστρώσει σχέδιο σε μεγάλη κλίμακα (στρατηγική), σχέδιο σε μικρή κλίμακα (τακτική) και να επιλέξει μία κίνηση που εξυπηρετεί κατά προτίμηση και τα δύο (απόφαση). Το σκάκι δεν είναι παιχνίδι λογικής ή αν προτιμάτε η λογική που απαιτείται είναι τόσο περίπλοκη που δεν έχει πρακτική αξία. Προσωπικά θεωρώ ότι το σκάκι διαθέτει ελαφρώς χαοτική δομή και δεδομένου του πρακτικά άπειρου αριθμού θέσεων που μπορούν να προκύψουν, προσομοιάζει ένα χαοτικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κίνηση μπορεί να έχει συνέπειες που προβλέπονται πολύ δύσκολα και σε μεγάλο βάθος κινήσεων. Το σκάκι είναι ευτυχώς ένα δύσκολο παιχνίδι, διαφορετικά θα είχε ήδη λυθεί με τη βοήθεια υπολογιστών.
Μιας και το άθλημά μας ειδικεύεται στις αποφάσεις, είναι λογικό να διαθέτει πολύ μεγάλη ποικιλία από τέτοιες. Σε μια συνηθισμένη παρτίδα οι δύο αντίπαλοι καλούνται να λάβουν αποφάσεις κάτω από πολλές διαφορετικές συνθήκες.
Στην αρχή της παρτίδας, όπου ακόμα οι τοποθετήσεις κομματιών και πιονιών ακολουθούν γνωστά μοτίβα, καλούμαστε να χρησιμοποιήσουμε τη μνήμη μας για να ανακαλέσουμε συγκεκριμένες κινήσεις και συνέχειες από βιβλία ανοιγμάτων που έχουμε διαβάσει (αξιοποίηση γνώσεων). Από αυτές επιλέγουμε αυτές που θεωρούμε ότι ταιριάζουν καλύτερα σε μας και λιγότερο στον τρόπο παιχνιδιού του αντιπάλου (προσαρμογή σε υποκειμενικούς και ψυχολογικούς παράγοντες).
Στη συνέχεια και καθώς η πλοκή του παιχνιδιού μεγαλώνει και περνάμε στο μέσο της παρτίδας, καλούμαστε να λάβουμε αποφάσεις για τις οποίες δεν έχουμε άμεσα εφαρμόσιμες γνώσεις. Πρέπει να συνδυάσουμε εμπειρία, εντυπωμένες εικόνες, αναλυτική και συνθετική ικανότητα, ικανότητα πρόβλεψης, ώστε να αποφασίσουμε για τις βέλτιστες κινήσεις και αυτό το κάνουμε σε κάθε κίνηση, δική μας και του αντιπάλου!
Καθώς το υλικό στη σκακιέρα ελαττώνεται έρχεται η σειρά του τελειώματος της παρτίδας, του φινάλε. Εδώ και πάλι χρειαζόμαστε ένα συνδυασμό γνώσεων βασικών θέσεων, αλλά και αναλυτικής ικανότητας ώστε να τις προσαρμόσουμε στα μέτρα της δικής μας παρτίδας (αφαιρετική σκέψη). Συνήθως οι γνώσεις δεν έχουν τόσο άμεση εφαρμογή όπως το άνοιγμα, αλλά και η χαοτική συνιστώσα του παιχνιδιού που μεγιστοποιείται στο μέσο της παρτίδας, χάνει την κυριαρχία της όσο περισσότερα κομμάτια αποχωρούν από τη σκακιέρα.
Πόσο χρόνο έχουμε για να λάβουμε τις παραπάνω αποφάσεις; Αυτός είναι ακόμα ένας βασικός παράγοντας που εκτοξεύει την πολυπλοκότητα των συνθηκών κάτω από τις οποίες καλούμαστε να λειτουργήσουμε. Προφανώς είναι διαφορετικό να αποφασίζεις έχοντας χρόνο της τάξεως των ωρών, των λεπτών ή των δευτερολέπτων.
Ακόμα σε κάθε κίνηση καλούμαστε να εκτιμήσουμε όσο πιο αντικειμενικά μπορούμε τη θέση που έχει προκύψει στη σκακιέρα. Πρέπει να ισορροπούμε διαρκώς τη φυσιολογική αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση του σκακιστή, με τις ρεαλιστικές δυνατότητες που προσφέρει η θέση. Να επιλέγουμε την τολμηρή κίνηση όταν είναι δικαιολογημένη και να αποφεύγουμε τη ριψοκίνδυνη που βοηθά μόνο τον αντίπαλο. Να τα δίνουμε όλα για τη νίκη, αλλά να είμαστε έτοιμοι για υποχώρηση και σκληρή άμυνα. Να αρπάζουμε την ευκαιρία που μας δίνεται χωρίς να επιτρέπουμε στον αντίπαλο να πάρει ανάσα, αλλά να διαθέτουμε υπομονή και μεθοδικότητα κατά τη διάρκεια παρτίδας 6 ωρών. Να αφήνουμε τη φαντασία μας να μας οδηγήσει ενάντια σε όλους τους κανόνες, αλλά να διαθέτουμε σιδερένια πειθαρχία στον τρόπο σκέψης μας. Όλες αυτές τις συνθήκες τις συναντάμε σε μια απλή Κυριακάτικη παρτίδα!
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Συνήθως πριν από μια παρτίδα γνωρίζουμε τον αντίπαλό μας και διαθέτουμε αρκετό χρόνο για να προετοιμαστούμε κατάλληλα για την επερχόμενη μάχη. Τότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να αποφασίσουμε τι άνοιγμα θα παίξουμε. Αν η ισοπαλία είναι επιθυμητό αποτέλεσμα. Αν θα επιδιώξουμε ανοικτή ή κλειστή θέση. Το στάδιο αυτό σε επίπεδο κορυφής έχει αποδειχτεί τα τελευταία χρόνια ως ο πιο καθοριστικός παράγοντας. Πρόκειται για μια μικρογραφία σχεδιασμού όπως συναντάται σε σύγχρονες επιχειρήσεις.
Το σκάκι όμως δεν είναι μόνο ατομικό αγώνισμα, στην Ελλάδα τουλάχιστον τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν οι διασυλλογικές διοργανώσεις. Προσωπικά μάλιστα τις θεωρώ πιο ενδιαφέρουσες γιατί συνδυάζουν την πολυπλοκότητα του ατομικού αθλήματος, όπως περιγράφηκε παραπάνω, με αυτή του ομαδικού. Το ομαδικό σκάκι δεν είναι απλά το σύνολο επιμέρους ατομικών αναμετρήσεων, κάθε ομάδα είναι ζωντανός οργανισμός με τις δικές της απαιτήσεις από τα μέλη της, τους παίκτες. Στις διασυλλογικές διοργανώσεις κάθε συμμετέχων προσπαθεί να εξυπηρετήσει το καλό του συνόλου. Είναι προφανές ότι το καλό του κάθε μέλους ξεχωριστά εξυπηρετεί σε γενικές γραμμές και το καλό του συνόλου. Το βασικότερο όφελος από τα ομαδικά πρωταθλήματα είναι η χαλιναγώγηση του «εγώ» του σκακιστή. Μια νοοτροπία στηριγμένη στο «νίκη ή τίποτα» δεν έχει θέση σε μια ομάδα.
Το σκάκι όμως δεν είναι μόνο οι παρτίδες, πριν και πρώτα από αυτές έχει προηγηθεί η προπόνηση. Στην προπόνηση τα παιδιά αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις μέσα από συνδυασμό θεωρίας και ασκήσεων. Όπως ακριβώς γίνεται και σε κάθε μάθημα στο σχολείο. Σημαντικό μέρος της προπόνησης αναλώνεται στην επίλυση θέσεων από παρτίδες, με σκοπό τα παιδιά να αποκτήσουν χρήσιμες εμπειρίες σε συνθήκες παρτίδας. Μέσα από το παιχνίδι καλλιεργείται η μεθοδικότητα και η αλληλουχία θεωρία – ασκήσεις – πράξη, που θα τους χρησιμεύσει σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Ένα άλλο κομμάτι της προπόνησης αποτελεί η ανάλυση θέσεων και παρτίδων με σκοπό την αναζήτηση της «αλήθειας, χωρίς τους περιορισμούς της πρακτικής παρτίδας. Αυτή τη φορά δεν μας περιορίζει ο χρόνος και πολλές φορές επιτρέπεται να μετακινούμε τα κομμάτια για να δούμε καθαρότερα τις μελλοντικές θέσεις. Η αναζήτηση της «απόλυτης αλήθειας» σε μια θέση σε αντίθεση με την πρακτική παρτίδα, αποτελεί μια εισαγωγή για τα παιδιά στη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν οι επιστήμες. Ένα πολύ χρήσιμο εφόδιο για το μέλλον! Η ανάλυση μάλιστα μιας θέσης μπορεί να έχει και μερικά απροσδόκητα αποτελέσματα. Ο νικητής μιας παρτίδας μπορεί να έχει διαπράξει πολύ σοβαρά λάθη! Είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν ότι κανείς δεν διαθέτει το αλάθητο και ότι μπορούν να κρίνουν και να αμφισβητούν τα πάντα, εφόσον εργαστούν για να παράγουν αποδείξεις.
Τέλος θα ήθελα να αναφέρω και κάποια δευτερεύοντα θέματα όπως η εξάσκηση των ελληνικών και των αγγλικών με τη βοήθεια του σκακιστικού βιβλίου. Επίσης η επαφή με τους υπολογιστές με σκοπό να εκμεταλλευτούμε το ατελείωτο προπονητικό υλικό που έχει εκδοθεί σε μορφή λογισμικού.
Κάθε δημιουργική ασχολία που επιλέγουμε να αφιερώσουμε χρόνο σε αυτή και να εμβαθύνουμε στα μυστικά της, έχει θετική επίδραση στις ικανότητές μας. Αν θεωρείτε ότι εσείς ή τα παιδιά σας έχετε τις ικανότητες του Σούπερμαν, μπορείτε να δοκιμάσετε 5-6 ασχολίες ταυτόχρονα. Αν δυσκολεύεστε να εμβαθύνετε στο νόημα κάποιας από αυτές ή βαριέστε αφόρητα να ασχοληθείτε μαζί της, έχει έρθει ο καιρός να την αποχαιρετίσετε. Κρατήστε αυτές τις δραστηριότητες που σας γοητεύουν και βυθιστείτε στα μυστικά τους, μην ξεγελιέστε από τις εύκολες λύσεις και τις δικαιολογίες. Όλες οι ασχολίες θέλουν κόπο και προσπάθεια για να αποδώσουν τα μέγιστα. Σίγουρα χρειάζεται ταλέντο, αλλά αλίμονο αν περιμένουμε με ενασχόληση της τάξης 2 ωρών την εβδομάδα να καταφέρουμε κάτι. Και ο πιο ταλαντούχος σκακιστής δουλεύει δεκάδες ώρες εβδομαδιαία πάνω στο χόμπι του, το ίδιο ισχύει για όλους τους αθλητές, τους καλλιτέχνες και τους επιστήμονες. Το ίδιο ισχύει για εσάς και το παιδί σας…
Γιάννης Κατσίρης
Tse – 20:15
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ !
Απρ 3
Mitrofanov L. – 1989
Φεβ 23
Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν
Tse – 14:40
Zimmer , 1999
Ιαν 11
Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν
Δημοσιεύθηκε απο Tse στις 12:20
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ !!
Ιαν 1
Η ακαδημία σκακιού του Ν.Ο.Κ σας εύχεται καλή χρονιά με υγεία, δύναμη και υπομονή ώστε να έχετε ένα ευτυχισμένο και δημιουργικό 2010.
